Antsoaingo Udalak gaur goizean aurkeztu du La Fuga, mendiko lasterketa bat eta Memoriaren Astea batzen dituena, herri honetan egingo diren kultur jarduerekin. Gerra Zibilean San Kristobal gotorlekutik ihes egindakoen omenez antolatu da aurten lehen aldiz erakunde publiko eta pribatu ugarik parte hartzen duten jarduera.
Aurkezpenean izan dira Antsoaingo alkatesa Marta Diez Napal, Iruñeko alkatea Joseba Asirón Sáez, Antsoaingo zinegotzia Laura Molina Azanza, Aritz Sardina, La Fuga Mendi Lasterketa antolatzailea eta Félix Armendáriz, GR225ren promotorea.
Nafarroako Gobernuko lehendakariorde eta Memoria eta Bizikidetza, Kanpo Ekintza eta Euskara kontseilariak, Ana Ollo Hualdek, amaiera eman dio Berriozarko, Berriobeitiko, Atarrabiako, Burlatako, Ezkabarteko, Olaibarko, Esteribarko eta Urepeleko alkateek parte hartu duten ekitaldiari. Baita AFFNA36, Asociacion Memorial de la Sierra del Perdon-Erreniaga , Areka Elkartea, Fuerte Ezkaba GR 225/Ezkabako Iheslariak elkarteen ordezkariak ere.
Nafarroako Oroimen Historikoaren Institutuaren, hainbat memoria-elkarteren eta udalen laguntzarekin, irabazi asmorik gabeko ekimen hau ahantzi behar ez den iragan baten oroigarri gisa ageri da, eta garai zailetan askatasunaren alde borrokatu zirenei omenaldi gisa. Kirolaren, kulturaren eta memoria historikoaren arteko lotura irudikatzen du, aztarna iraunkorra utzi nahi duen ekitaldi bakar batean. Helburua da jarduera bi urtean behin errepikatzea, herri anfitrioiak udal laguntzaileen artean txandakatuz.
La Fuga Mendi Lasterketa
Omenaldi eta aldarrikapen keinu batean, Hiru Herri klubak, hainbat udalen eta Nafarroako Memoria Historikoaren Institutuaren laguntzarekin eta hainbat memoria-elkarteren laguntzarekin, La Fuga Mendi Lasterketa antolatuko du datorren larunbatean, maiatzaren 18an. Irabazi asmorik gabeko kirol eta kultur ekitaldi hau 1938ko maiatzaren 22an San Kristobal Gotorlekutik Ezkaba mendian ihes masibo bat egin zuten 795 pertsonen oroimena ohoratzeko beharretik sortu zen, Espainiako Gerra Zibilean askatasuna lortu nahian.
Probaren helburu nagusia gertaera historiko hori aldarrikatu eta salatzea da, hura ikusarazteko eta gertaeren oroimena bizirik mantentzeko. Horretarako, 795 inskripzio lortu nahi ditu erakundeak, bat ihes egindako preso bakoitzeko. Hori lortzen bada, gure Erkidegoan egiten diren beste mendi-lasterketa batzuen aldean, parte-hartzearen errekorra izango da. Probak bi kategoria besterik ez ditu: gizonezkoa eta emakumezkoa.
Ibilbideak 53 km-ko distantzia du, gotorlekua Urepel herri frantsesarekin banatzen duena, eta 1.400 metroko desnibel positiboa eta 1900 metroko desnibel negatiboa ditu. GR 225 “La Fuga de Ezkaba – 1938 – Ezkabatik Ihesa” bide homologatuari jarraituko dio. Ibilbidean zehar, parte-hartzaileek hainbat herri zeharkatuko dituzte, hala nola Garrues, Orrio, Olaiz, Olabe, Leranotz, Saigots eta Zilbeti, Urepelera iritsi arte. Parte-hartzaileek GR255 marka baino ez dute izango erreferentzia gisa, baina puntu gatazkatsu batzuk seinaleekin indartuko dira.
Irteera Antsoainen eta Berriozarren eginen da, 7:00etatik aurrera, eta irteera ofiziala Ezkaba mendiaren gailurrean (San Cristobal gotorlekuaren ondoan), 8:00etan. Iristeko ordua 19:30ean izanen da.
Ibilbidean hornidura postuak jarriko dira Olave, Saigos, Sorogain eta Urepelen. Parte-hartzaileek indarrak berritu ahal izango dituzte likido eta janari solidoekin.
Lasterketaren antolaketak zenbait baldintza ezarri dizkie parte-hartzaileei, aldez aurretik azterketa medikoa egiteko gomendioa eta material jakin bat nahitaez erabiltzea barne, hala nola haize-zirien txaketa, ordezko pilekin egindako frontala, manta termikoa, segurtasuna bermatzeko ezinbestekoak diren beste elementu batzuen artean.
Proba Etiketaberdea ekimenaren barruan dago, 45 mendi lasterketa baino gehiago dituen ekimen etikoa da, ingurumenaren errespetuan oinarritutua dago, lasterketa hauek egiten diren ingurunean arrastorik ez uzteko konpromezua hartuz.
Memoriaren astea
La Fuga Mendi Lasterketak, kirola eta norberaren burua hobetzea sustatzeaz gain, muturreko baldintzetan askatasuna lortu zutenen oroimena ohoratu nahi du.
Hori dela eta, Antsoaingo Udalak lasterketa aurreko kultur astea antolatu du, maiatzaren 13tik aurrera, gertaera historikoen ezagutzan sakontzeko eta gertaera horiek hutsaltzea saihesteko. Kultur aste honetan, memoria historikoarekin eta ihesari buruzko gogoetarekin lotutako hainbat jarduera egingo dira.
Idaki kiroldegiko sarreran, maiatzaren 13tik 24ra, Nafarroako Memoria Historikoaren Institutuak utzitako Ezkaba 1938-2018 erakusketa egongo da. Hilaren 13an bertan, Antsoaingo antzokian, doako kontzertu akustikoa emango dute Kutxi Romerok (Marea) + Juanitok (Bocanada) eta Los Bandolerosek; hurrengo egunean, berriz, Zerokotan konpainiak “Voces con Memoria” poesia-emanaldia eskainiko du agertoki berean.
Ezkabako gotorlekutik ihes egindakoei eta GR225ari buruzko hitzaldia emango du Fermin Ezkietak asteazkenerako. Iluna Teatro konpainiak “Ezkaba” antzezlana antzeztuko du, eta gai hauek izango ditu ardatz: frankisten penalaren bizi-baldintzak eta ihesa, emakumeen elkartasun-sareak, adiskidetasuna, humanitatea eta itxaropena.
Amaitzeko, lasterketaren antolatzaileek lasterketaren datu teknikoei buruzko hitzaldia emango dute maiatzaren 17an, ostirala, lasterketa egin baino egun bat lehenago.
Lasterketaren eta kultur astearen xehetasun teknikoei buruzko informazio gehiago nahi izanez gero, ekitaldiaren webgune ofiziala kontsulta daiteke: www.lafugamendilasterketa.com.